नवे वर्ष, नवा संकल्प

वर्ष सरत आहे... अनेक सण-समारंभ, अनेक चित्रपट, काही सुखद, काही दुःखद अशा आठवणी; अनेक किस्से, नवीन धडे, आणि दरवर्षीप्रमाणे भरपूर उन्हाचे, पावसाचे, आणि थंडीचे दिवस अनुभवत अनुभवत २०२४ वर्षाचा शेवट जवळ आला आहे. आता आपण सर्वजण नवीन वर्षाच्या स्वागतासाठी सज्ज आहोत. आपल्यापैकी अनेकांनी नवीन वर्षासाठी संकल्प ठरवले असतील. कदाचित २०२४ साली राहून गेलेल्या गोष्टींचाही समावेश या संकल्पांमध्ये असेल. नवीन वर्ष नेहमीच ३६५ दिवसांची भेट घेऊन येतं, पण जसं नवीन फुलं ओंजळीत घ्यायची असतील, तर जुनी कोमेजलेली फुलं ओंजळीतून सोडावी लागतात, तसंच आपल्या मनाचंही आहे. जुन्या आणि कटू आठवणींना निरोप दिल्याशिवाय नवीन वर्षातील संधींना, क्षणांना, आठवणींना साठवण्यासाठी जागा मिळणार नाही.

अनेकदा आपण नवीन वर्षाचं स्वागत आनंदाने, उत्साहाने करतो, पण मागील कटू आठवणींना कायमचा निरोप देऊन नवीन सुरुवात करायचं विसरतो. मग त्या आठवणींचं ओझं आपल्या मनावर राहतं. लांबच्या प्रवासाला निघायचंय, तर जड ओझं घेऊन कसं चालेल? आपल्याला तर पुढील ३६५ दिवसांसाठी सज्ज व्हायचं आहे!

जेव्हा आपण सगळी नकारात्मकता आपल्या मनातून काढून टाकतो, तेव्हाच सकारात्मकतेने, आनंदाने, आणि उमेदीने नववर्षाचं स्वागत करता येतं. कोणतंही वर्ष लक्षात राहतं ते त्या वर्षभरात जोडलेल्या नात्यांमुळे, नवीन मित्र-मैत्रिणींमुळे, अनुभवांमुळे, शिकलेल्या गोष्टींमुळे, चाखलेल्या नवीन पदार्थांमुळे, पाहिलेल्या प्रदेशांमुळे, वाचलेल्या पुस्तकांमुळे, ऐकलेल्या गाण्यांमुळे, केलेल्या प्रयोगांमुळे, मिळालेल्या यशामुळे, आणि प्रसंगी केलेल्या संघर्षांमुळे. या सगळ्यातून मिळालेल्या अनुभवांमुळेच आपण घडतो आणि समृद्ध होतो. म्हणूनच ‘अनुभवाचे बोल’ महत्त्वाचे मानले जातात.त्या वर्षातील चांगल्या-वाईट सर्व अनुभवांमधून मिळालेल्या शिकवणीची शिदोरी घेऊन नवीन वर्ष प्रसन्न मनाने सुरू करूया!

नवीन वर्ष आलं की आपण अनेक संकल्प करतो. त्यातला एक संकल्प असा असावा की नकारात्मक आणि त्रासदायक गोष्टींना फार काळ मनात साठवून न ठेवता त्यांना अलवार सोडून देऊ. त्यामुळे नववर्षात चांगल्या आठवणी, किस्से, प्रसंग, आणि अनुभव साठवता येतील. असं केल्यास येणारं वर्ष आपल्या आयुष्यात आनंदाची भर घालेल.

माझ्याकडून तुम्हा सर्वांना येणाऱ्या नववर्षाच्या खूप खूप शुभेच्छा!

-मनाली देशपांडे

Free Rider’s Problem and the Tragedy of Commons

Imagine, you are sitting on a train, getting a ticket worth Rs. 120. Beside you is a man sitting with the same level of comfort without paying a penny… how fair is it? Should we allow such things in the economy? If not, how can we stop it? How can we identify thousands of such passengers in the Mumbai local daily? How will you punish so many of them?  This isn’t the problem just with trains or buses but this is also the same with natural resources. We all hear about the environmental summits carried out at global levels, be it in COP or Paris Agreement or anything else, the once paying high are not the developed nations but the developing ones because they are supposed to grow by paying for the tickets of these developed countries to the environment for decades. They have been using all the resources for free and when it's our turn to use them, suddenly everything has a price tag now.  These free riders in the internal economy not only disregard the laws and discourage the ones paying for them but also increase the burden on the government. Now they need to take measures like tax increases on public goods to fill that gap and cure the losses. Again, it leads to the loss of the one who is paying for it twice. Isn’t it some sort of inequality towards the others?

These negative effects arising due to the shared resources lead to another economic dilemma, that is the ‘Tragedy of Commons’. When an individual acts for his self-interest which ultimately leads to depletion of public resources, it creates problems. Over-fishing is the most popular example used to show the tragedy of commons. In a selective area, the fish population cannot be increased at the same pace at which it is used. But for individual profits, the fishermen choose to continue fishing in the same area till it’s all vanished and the habitat is dead for the next few weeks as there won’t be any fish in the area. This not only causes discomfort to the occupation but also to the environment, the same is seen in terms of deforestation.

If we think about this problem with a selfless view, today if I have the option to travel without getting a ticket, why would I buy one? If I had the choice to earn more, why would I not? Here comes the answer! Farsightedness. I am thinking about it now. About my current benefits but I must also think about my future. If I am aware enough of its ill effects and future consequences, I might think once before traveling without a ticket. If I know that today’s extra piece of bread will keep me hungry tomorrow, I might not eat it now. 

Of course, these are just assumptions, but the individual incentives will eventually lead to the solution to such problems. No government scheme forcing you to pay extra tax is making you come out of this cycle. Thus, all we need today is a rational consumer!

-Aditi Bhavsar